ريخت‌ شناسى قصه موسى(ع) در قرآن كريم

Abstract

چكيده: داستان پيامبران در قرآن کريم بر خلاف عهدين تاريخ انبيا نيست، بلکه پیمانه‌ای برای انتقال مفاهیم واندیشه‌های وحیانی وارایه تصویری روشن از برخی مسائل وباورهای دینی به مخاطب عامی است. این قصه‌ها در قرآن بنا به ضرورت و به استثنای قصه حضرت یوسف(ع) به طور پراکنده وگاه مکرر در جای‌جای قرآن به مناسبت هر موضوع ذکر شده است؛ در حالی که در عهد عتیق شرح حال هر پیامبر معمولاً از آغاز تا فرجام به تفصیل در یكجا نقل شده است. این قصص قرآنی از گذشته‌های دور مورد توجه بوده است. از همین رو کتاب‌های متعددی به نام قصص قرآن مجید تدوین شده است وپژوهش‌های مختلفی در باب آ‌نها انجام گرفته است. در این مقاله یکی از قصه‌های بلند و گسترده وپراکنده قرآن در سی و چهار سوره؛ یعنی قصه حضرت موسی(ع)، از منظر ریخت شناسی قصه مورد بررسی قرار گرفته است ونشان داده شده که چون هدف قرآن از روایت قصه‌ها، پیش از قصه‌گویی، آموزش واثبات آموزه های دینی است، در این بازگویی فرم ارایه قصه، متناسب با مضمون، هدف و زمان روایت تغییر می‌کند. در ریخت کهن الگویی قصه که روایات توراتی دارای چنین ویژگی است، قصه بر ارایه اطلاعات به شیوه ی خطی متمرکز است، اما در روایت قصه ی موسی(ع)در قرآن شیوه ی ارایه متفاوت است و قصه نه به شیوه روایت کهن خطی که با شیوه روایت مدرن سیال آغاز می‌شود.